I ekspertni ultrazvučni pregled

I ekspertni ultrazvučni pregled izvodi se rutinski krajem prvog tromesečja od 11. do 14. nedelje trudnoće. Sam ultrazvučni pregled je od velike važnosti u rutinskom „vođenju“ trudnoće, i deo je šireg pregleda koji se naziva i skrining na hromozomopatije.

Ovo je često i prvi ultrazvučni pregledu u trudnoći, ukoliko žena nije bila ranije na pregledu rai same ultrazvučne potvrde i dijagnostike trudnoće.

Prilikom ovog pregleda po utvrđeno jetodologiji analiziraju se sledeće stvari:

Definitivan broj plodova, kao i tip blizanačke trudnoće ukoliko postoji.

Vitalnost ploda i njegova realna starost na osnovu velične bebe, koja se najpreciznije ultrazvučno procenjuje do ovog perioda, i kada se definitivno određuje verovatni termin porođaja.

Detalja analiza izgleda i morfologije ploda, pošto se i u ovom ranom periodu mogu uočiti određene anomalije.

Ključni deo pregleda predstavlja skrining na hromozomopatije.

Hromozomopatije predstavljaju poremećaj u broju hromozoma ploda, od kojih je najpoznatiji višak (trizomija) hromozoma 21 poznatiji kao Daunov sindrom. Ova stanja se neretko dešavaju u ljudskoj populaciji, uglavnom se završavaju spontanim pobačajem, ali ponekad plod može biti sposoban za život. Učestalost ovih poremećaja zavisi pre svega od godina majke, ali i drugi faktori mogu uticati na ovu pojavu.

Naučnici su otkrili brojne znakove, takozvane „markere“ koji se češće javljaju u trudnoćama sa hromozomopatijama u odnosu na zdrave trudnoće, i to mogu biti određene hormonske analize iz krvi majke kao i razni ultrazvučni znakovi na samom plodu.

Najpoznatiji od ovih pokazatelja je ultrazvučno određivanje debljine vratnog nabora bebe (nuhalna translucenca-NT), ali postoje i brojni drugi pokazatelji (prisustvo nosne kosti, analiza protokoa kroz ductus venosus, ...) koji nam govore ne samo o riziku da beba boluje od neke hromozomopatije, nego i o drugim zdravstvenim rizicima. U kombinaciji sa najčešćim hormonskim markerima u ovom periodu free beta HCG i PAPP-A koji su sastavni deo takozvanog "dabl" testa i upotrebom posebnih licenciranih programa za izračunavanje rizika rezultat pregleda je dobijanje ukupnog rizika da beba boluje od Daunovog sindroma i drugih najčešćih hromozomopatija.

Veoma je bitno napomenuti da je ovo samo skrining metoda koja nam sa određenom preciznošu govori o rizicima, i koja nam pomaže da donesemo odluku koja trudnica treba da se podvrgne definitivnim dijagnostičkim postupcima za genetsku analizu ploda poput biopsije horionskih čupica ili amniocenteze. Stoga ne možemo očekivati da nam prvi ekspertni ultrazvuk niti definitivno potvrdi da li beba ima ili nema neku hromozomopatiju, već samo da nas usmeri u daljim postupcima.

Adekvatna i kvalitetna konsultacija sa lekarom kada se razmatraju sve prednosti i ograničenja ove procedure je definitivno jedan od najbitnijih zadataka I ekspertnog ultrazvučnog pregleda.